เทพ สุนทรศารทูล
สุภาษิตไทยแท้ ๐๐๐๐๐๐
คำนำเรื่องสุภาษิตพระร่วง ที่นายธนิต อยู่โพธิ อดีตอธิบดีกรมศิลปากร พิมพ์แจกเป็นที่ระลึกในวันสถาปนากรมศิลปากร พ.ศ.๒๕๐๕ ได้กล่าวไว้ว่า "สังเกตุจากข้อความและถ้อยคำ เห็นได้ว่า เป็นภาษิตไทยแท้ๆ ใช้ถ้อยคำอย่างพื้นๆ ยังไม่มีภาษิตต่างประเทศ เข้ามาแทรกแทรงปะปน ดูเหมือนจะยังไม่มีอิทธิพลจากภาษิตแบบอินเดีย เช่น จากคำภีร์โลกนิติและพระธรรมบท เป็นต้น เข้ามาครอบงำ แสดงว่าเป็นภาษิตไทยเก่าแก่ที่ติดปากคนไทยสืบมาและกลายรูปไปตามลักษณะของกวีนิพนธ์แบบต่างๆ แทรกอยู่ในวรรณคดีไทยในกาลต่อมา และถ้าพิจารณาตามรูปของวลี จะเห็นได้ว่า คล้ายคลึงใกล้เคียงกับในจารึกหลักที่ ๑ ที่เรียกว่าจารึกพ่อขุนรามคำแหง"
ความเห็นข้อนี้ มีหลักฐานขัดแย้งอยู่ ในสุภาษิตบางข้อมีสุภาษิตโลกนิติคำโคลงเข้ามามีอิทธิพลอยู่ในสุภาษิตพระร่วงหลายตอน เช่น
สุภาษิตพระร่วงว่า
"สู้เสียสินอย่าเสียสัตย์"
ตรงกับโคลงโลกนิติว่า:-
"เสียสินสงวนศักดิ์ไว้ วงศ์หงส์
เสียศักดิ์สู้ประสงค์ สิ่งรู้
เสียรู้เร่งดำรง ความสัตย์ ไว้นา
เสียสัตย์อย่าเสียสู้ ชีพม้วยมรณาฯ
สุภาษิตพระร่วงว่า
"ยอครูยอต่อหน้า ยอข้าเมื่อแล้วกิจ
ยอมิตรเมื่อลับหลัง"
คำโคลงโลกนิติว่า:-
"ยอข้ายอเมื่อแล้ว การกิจ
ยกยอครูยอสนิท ซึ่งหน้า
ยอญาติประยูรมิตร เมื่อลับ หลังแฮ
คนหยิ่งแบกยศบ้า อย่ายั้งยอดควรฯ"
จะว่าโลกนิติคำโคลง เอามาจากสุภาษิตพระร่วงก็ไม่ได้ เพราะสุภาษิตคำโคลงโลกนิติเป็นของเก่า แปลมาจากคำบาลี เป็นพุทธภาษิตอีกต่อหนึ่ง ปรากฎอยู่ใน"โลกนิติปกรณ์" ซึ่งศาสตราจารย์แสง มนวิทูร ได้แปลไว้และพิมพ์แจกในงานพระราชทานเพลิงศพของท่านเอง เมื่อ ๒๐ เมษายน ๒๕๑๗ แสดงหลักฐานว่า "โลกนิติคำโคลง" มาจาก "โลกนิติปกรณ์" ในภาษาบาลี
สุภาษิตพระร่วง จึงมิใช่ภาษิตไทยแท้บริสุทธิ์ เป็นภาษิตซึ่งมีอิทธิพลของภาษิตต่างประเทศเข้ามาครอบคลุมอยู่โดยตลอด แต่ถ้อยคำภาษิตนั้นเป็นคำธรรมดาสามัญ จึงทำให้แลเห็นเป็นสุภาษิตไทยแท้
(โปรดติดตามตอนต่อไป) |
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น